Geelhemden versus de roodhemden.
De huidige politieke crisis in Thailand vormt al jaren de kern van politieke conflicten en schermutselingen tussen aanhangers (roodhemden) en tegenstanders (geelhemden) van oud-premier Thaksin Shinawatra. Hieronder volgt een overzicht van de meest belangrijke momenten in dit conflict.
2006
In september 2006 werd Thaksin tijdens een verblijf in het buitenland omvergeworpen door een bloedloze staatsgreep. De overname volgde na maanden van protest geleid door de People’s Alliance for Democracy (PAD), bekend als de ‘geelhemden’. Zij beschuldigden Thaksin van machtsmisbruik en corruptie.
2007
In december 2007 werden in Thailand opnieuw verkiezingen gehouden. De People’s Power Party (PPP), een proxy voor Thaksin’s ontbonden Thai Rak Thai partij (TRT), wint eenvoudig de verkiezingen. Veteraan politicus Samak Sundaravej wordt door het parlement gekozen als premier.
2008
De ‘geelhemden’ lanceren protesten tegen Samak en beschuldigen hem ervan een marionet van Thaksin te zijn. Zij bezetten het kantoor van de premier en eisen zijn vertrek. Nadat zijn optreden in een tv-kookprogramma een belangenconflict vormde werd hij door een rechter gesommeerd zijn premierschap neer te leggen. Het parlement kiest vervolgens Somchai Wongsawat als zijn opvolger, maar ook hij wordt door de ‘geelhemden’ gezien als een marionet van de verdreven Thaksin.
Het Hooggerechtshof van Thailand oordeelt in oktober 2008 Thaksin bij verstrek schuldig van corruptie en veroordeeld hemt tot een gevangenisstraf van twee jaar. Thaksin was twee maanden eerder reeds naar Groot-Brittannië gevlucht.
Om hun protesten tegen de huidige regering kracht bij te zetten nemen de ‘geelhemden’ later dit jaar opnieuw het kantoor van de premier in. Ook worden de twee luchthavens van Bangkok ingenomen wat leidde tot een stranding van honderdduizenden reizigers. De demonstranten verlaten de vliegvelden nadat de rechtbank Somchai’s partij schuldig heeft bevonden aan verkiezingsfraude. Met steun van het leger en de handel en wandel in het parlement wordt oppositieleider Adhisit Vejjajiva van de Democratische Partij gekozen als de nieuwe premier.
2009
Tijdens een regionale top in april 2009 in Pattaya houden pro-Thaksin demonstranten (roodhemden) een protestactie waardoor de Aziatische leiders geëvacueerd moesten worden. Enkele dagen later volgden demonstraties in Bangkok. Voordat het leger de orde hersteld vallen tijdens schermutselingen twee doden.
2010
In een poging Abhisit van zijn macht te ontheffen houden de ‘roodhemden’ in maart protestacties in Bangkok. Deze acties houden weken aan en leggen een deel van de stad plat. De protesten eindigen in mei nadat het kamp van demonstranten door militairen wordt bestormd. De balans van de weken van protest levert meer dan 90 doden en 1800 gewonden op, merendeel demonstranten.
2011
In juli 2011 vonden nieuwe verkiezingen plaats die werden gewonnen door de Pheu Thai Partij (PTP), de derde incarnatie partij van de voormalige Thai Rak Thai partij (TRT) van Thaksin. Deze partij wordt geleid door Thaksin’s zus, Yingluck Shinawatra. Zij wordt vervolgens de eerste vrouwelijke premier van Thailand.
2012
Tegenstanders van Thaksin en de Democratische Partij proberen een wetsontwerp voor wijziging van de grondwet te blokkeren. Deze wetswijziging zou volgens de regering moeten leiden tot politieke verzoening. Tegenstanders zien de wetswijziging echter als een poging om Thaksin’s terugkeer uit ballingschap, zonder straf te vergemakkelijken. De Senaat oordeelt vervolgens dat het wetsontwerp wegens procedurefouten niet als zodanig kan worden voorgelegd.
In december van dit jaar worden oud-premier Abhisit en zijn plaatsvervanger Suthep Thaugsuban beschuldigd van moord vanwege hun goedkeuring van het hardhandig optreden tegen de roodhemd-demonstranten in mei 2010.
2013
In augustus introduceert de regering een amnestie wetsvoorstel ter dekking van politieke delinquenten sinds de staatsgreep van 2006, maar met uitzondering van de leiders. Het wetsvoorstel wordt voldaan door kleine straatprotesten en krijgt zijn steun van de Tweede Kamer. Op 1 november passeert een tweede versie van het amnestie wetsvoorstel de Tweede Kamer waarin ook de politieke leiders worden opgenomen. De oppositie ziet deze wijziging als een poging van de regering om Thaksin te dekken en zijn woedend. De anti-Thaksin beweging neemt in sterkte toe en doet een oproep aan de Senaat om tegen het wetsvoorstel te stemmen. De Senaat volgt de oproep en het wetsvoorstel strandt. Dit versterkt het moreel van Thaksin’s tegenstanders.
Op 24 november trekken ruim 100.000 anti-regering demonstranten (geelhemden) door Bangkok waarbij het vertrek wordt geëist van de regering van premier Yingluck. Ze willen dat een nieuwe ‘volksraad’ wordt opgericht om het land te besturen. Deze volksraad dient zelf een nieuwe leider te kiezen. De demonstraten willen hiermee alle overblijfselen van de politieke machine van Thaksin elimineren.
Als reactie op de anti-regering demonstraties van de ‘geelhemden’ beginnen de ‘roodhemden’ op 30 november in Bangkok een pro-regering demonstratie. Dit loopt uit op schermutselingen waarbij tenminste drie doden vallen en tientallen gewonden.
Uit respect voor de verjaardag van koning Bhumibol op 5 december doet de regering een oproep om de demonstraties te staken. Suthep, de leider van de geelhemden, verkondigt dat ze een gedeeltelijke overwinning hebben gehaald, maar dat de strijd moet worden voortgezet om het politieke systeem van Thailand te veranderen.